Kıymetli evrak statüsüne sahip olan çekler, genel anlamı ile çek defteri olan kişinin bankalara 3. bir şahsa ödeme emri çıkartması olmaktadır.
Çek Kırdırma Nedir?
Ülkemizde çek işlemleri genellikle ticaret hayatı içerisinde kullanılan kambiyom senetleri olmaktadır. Çeklerin üzerinde bulunan bilgilerden birisi de çekin ödeme tarihi olmaktadır. Ancak bazı durumlarda çek kesilen kişi bu ödeme tarihini çeşitli sebepler ile bekleyememektedir. Vadesi gelmeyen çeklerin bankalar aracılığı ile bozdurulmasına da çek kırdırma işlemi denmektedir.
Ülkemizde çek kırdırma işlemlerini yasal olarak faktoring firmaları yapmaktadır. Aracı bir kurum olarak işlev gören bu firmalar, çekin kırdırılmasından dolayı %4 ile %5 arasında değişen komisyon ücretleri uygulamaktadır.
Çek Kırdırma Nasıl Yapılır?
Temelde çekin kesildiği tarih ödeme gününü belirtmektedir. Ancak bu günü beklemek istemeyen tacirler vadesinden önce çeki bozdurabilirler. Bunu yapmaları için ise yasal olarak işlem gören faktoring firmalarına başvurulması gerekmektedir. Eğer yasal olmayan aracılardan çek kırdırılmak istenirse kişinin çeki kaybetmesi söz konusu olabilir. Dahası bu tür yasal olmayan işlemleri yapan kişiler genellikle illegal işlerde çalıştıkları için hamilin başı derde girebilir.
Çek Cirolama Nedir?
Çek cirolama işlemi çekin hamilinin, çeki başka birine devretmesi olmaktadır. Özellikle ticaret hayatında mal veya hizmet satın alan tacirler bunun bedelini ödemek adına kendi çekleri yerine onlara kesilmiş farklı bir firmanın çekini vermektedir.
Çek Cirolama Nasıl Yapılır?
Çek cirolama işleminin yapılabilmesi için öncelikle çek hamilinin bu çeki kendi muhasebesinde cirolama işleminin içerisine sokması gerekmektedir. Ancak bu işlem ile çek devredilebilir.
Çekin cirolama işlemi ise çekin ilk hamilinin, çekin arkasına kendi adını ve soyadını yazıp imzalaması ile yapılmaktadır. Eğer çekin ilk hamili bir şirket ise, o zaman çekin arkasına şirketin bilgilerinin yazılıp kaşelenmesi gerekmektedir.
Çekin arkasının yazılması ile birlikte çekin özelliği artık hamiline çek şekline dönüşür. Bu süreçten sonra ise çek kimin elinde bulunuyorsa bozdurma hakkı da bu kişiye ait olmaktadır. Bu işlem birkaç kez tekrarlanabilir. En sonunda da çeki kesen kimse, çeki elinde bulunduran son kişiye ödeme yapması gerekir.